ALK (TEST: in velden)

Deze werkafspraak is opgesteld door huisartsen uit de regio Zwolle en Meppel in samenwerking met kaderhuisarts GGZ Carine den Boer met specialisatie ALK en met internisten, kinderartsen, MDL-artsen, neurologen, KNO-artsen, urologen, oogartsen, reumatologen, gynaecologen en sportartsen van Isala.

Een brede adequate analyse ter voorkoming van langdurige klachten en uitval in dagelijks leven. Door onderling overleg en overdracht tussen de eerste en tweede lijn eerder te komen tot een gezamenlijke probleemdefinitie met de patiënt en dezelfde voorlichting te kunnen geven met een eenduidiger beleid.

Opmerking AJ: Test 1: tabel uit WA geknipt en geplakt. Randdikte op 0 gezet (maar heeft geen effect)

SOLK	Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten
ALK	Klachten die minstens enkele weken duren en het functioneren beperken of lijdensdruk veroorzaken. Het kan gaan om klachten in de context van een (adequaat behandelde) ziekte of klachten in de afwezigheid van een bekende ziekte.
CDC	Centers for Disease Control and Prevention
OSAS	Obstructief SlaapApneuSyndroom
4 DKL	VierDimensionale KlachtenLijst
StarT Back Tool of STarT MSK tool	Screeningsinstrumenten voor gebruik bij patiënten met aspecifieke lage rugklachten in de eerste lijn.
SCEGS	Brede klachtexploratie: Somatisch, Cognitief, Emotioneel, Gedragsmatig, Sociaal
Verklaringsmodel	Modellen om ALK uit te leggen.
MDL	Maag-, Darm- en Leverziekten
PMT	Psychomotorisch therapie
ACP	Advanced Care Planning
PNEA	Psychogene Niet-Epileptische Aanvallen
PNES	Psychogenic Non Epileptic Seizure

Opmerking AJ: Test 2: Tabel aangemaakt via menubalk velden en tekst als platte tekst geplakt (moest regel voor regel)

SOLK	Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten
ALK	Klachten die minstens enkele weken duren en het functioneren beperken of lijdensdruk veroorzaken. Het kan gaan om klachten in de context van een (adequaat behandelde) ziekte of klachten in de afwezigheid van een bekende ziekte.
CDC	Centers for Disease Control and Prevention
OSAS	Obstructief SlaapApneuSyndroom
4 DKL	VierDimensionale KlachtenLijst
StarT Back Tool of STarT MSK tool	Screeningsinstrumenten voor gebruik bij patiënten met aspecifieke lage rugklachten in de eerste lijn.
SCEGS	Brede klachtexploratie: Somatisch, Cognitief, Emotioneel, Gedragsmatig, Sociaal
Verklaringsmodel	Modellen om ALK uit te leggen.
MDL	Maag-, Darm- en Leverziekten
PMT	Psychomotorisch therapie
ACP	Advanced Care Planning
PNEA	Psychogene Niet-Epileptische Aanvallen
PNES	Psychogenic Non Epileptic Seizure

 

Alarmsymptomen
Sluit met de betreffende NHG-standaarden specifieke somatische en psychiatrische diagnoses uit en verwijs zo nodig naar het betreffende specialisme. Zie ook verder in deze werkafspraak handige tips per ziektebeeld-specialisme.

Beschermende factoren
Beschermende factoren zijn bijvoorbeeld een steunend netwerk en een zinvolle dagbesteding. In dit geval leidt pijn wel tot disfunctioneren maar levert geen ziektewinst op.

Uitlokkende en predisponerende factoren
Zie onderstaande tabel

	Biologisch	Psychologisch	Sociaal
Predisponerend	Genetica, chronische ziekte	Traumatische jeugdervaringen, psychiatrische stoornissen, inclusief As 2	Ziektegedrag in familie
Uitlokkend	Infectie, operatie, trauma	Stress, surmenage, psychiatrie	Life events, werkdruk, media hypes

Instandhoudende factoren
Somatisch	Slaapproblemen Slechte lichamelijke conditie Afwijkend voedingspatroon Verhoogde gevoeligheid voor lichamelijke sensaties
Cognitief	Somatische fixatie Gebrek aan acceptatie van de klachten Preoccupatie met klachten Ziekteangst Ervaren van weinig invloed op de klachten Bewegingsangst Piekeren en doemdenken
Emotioneel	Frustratie en moedeloosheid ten aanzien van de klachten Schaamte en gevoel van falen ten aanzien van de klachten Moeite met ervaren en interpreteren van emoties en lichaamssignalen
Gedragsmatig	Overmatig zorggebruik Vermijdingsgedrag Alles-of-niets-gedrag Te hoge eisen stellen aan zichzelf Moeite met hulp vragen
Sociaal	Disfunctionele interacties met naasten Verstoorde relatie met artsen en/of andere hulpverleners Problemen met rol functioneren en/of stressvolle omstandigheden Ervaren van onvoldoende erkenning van de klachten

 

Meetinstrumenten die gebruikt kunnen worden om een indruk te krijgen in welke mate de SCEGS factoren meespelen.

Algemene gezondheid	Mijn positieve gezondheid
Klachten bewegingsapparaat	StarT Back Tool of STarT MSK tool
Stemming	4DKL scorelijst
Emoties/Psychosociaal	Ontdek: heb je chronische pijn door emoties of stress? Zie de website van Stichting Emovere www.depijnvoorbij.nl Ga hier naar Doe de test Ga hier naar Toelichting testuitslag
Aanvullend onderzoek	Vraagt de patiënt nadrukkelijk om aanvullend onderzoek, bespreek van te voren de verwachtingen en vervolgstappen. Waak voor somatische fixatie.

 

ALK/SOLK is te verdelen in drie gradaties van ernst:
Mild, matig ernstig en ernstig. Zie voor meer uitleg de NHG-standaard

Uitzondering bij verstandelijk beperkte patiënten (LVB)
Overleg met de begeleiding en gedragswetenschapper indien zij betrokken zijn. Mogelijke verwijsopties: AVG (Arts Verstandelijk Gehandicapten), Psycholoog Ebbers, Stichting MEE, Trajectum.

Verwijsbrief

• Benoem dat je denkt aan ALK(SOLK).
• Vraagstelling van patiënt.
• Vraagstelling van verwijzer.
• Op welke manier je het hebt uitgelegd (verklaringsmodel).
• Onderdelen SCEGS indien bijdragend.

Terugkoppeling

• Duidelijke beantwoording hulpvraag van patiënt en verwijzer.
• Indien verdenking of diagnose ALK, dit dan benoemen.
• Benoemen wat er met de patiënt is besproken.
• Verklaringsmodel dat is besproken.
• Niet verwijzen naar andere specialist bij functionele klachten zonder vooraf overleg met huisarts.
• Adviezen en behandelopties.

Zie andere standaard, tabbladen invoegen in nieuwe model

Opmerking AJ: Suzanne, ontbreekt dit nog?

Handige vragen in de anamnese: 
Op gebied van acceptatie: 

• Wat verwacht u van het oud zijn?
• Wat is voor u normaal oud worden?
• Waar wordt u blij van?
• Wat geeft energie?
• Hoe gaat uw familie met u om?
• Wat zijn regels voor uzelf?
• Hoe gaat u om met bijvoorbeeld moeheid?

Dementie

• Onderneemt u nog dingen uit uzelf?
• Wat is belangrijk in uw leven?
• Wat waren de verwachtingen van het oud worden van u en uw partner?
• Stel vragen die horen bij ACP.

 

Op gebied van acceptatie 
Uitgebreid gesprek over ouder worden, soms aanvullend onderzoek die/dat de acceptatie kan bevorderen.
Dementie
Vaak toch een CT-scan, ook om het gesprek aan te gaan met mantelzorger voor acceptatie.
Passende zorg bij chronische ziekte
Specialist Ouderengeneeskunde kan een regierol aannemen bij multiproblematiek.
Complexe behandelbesluiten
Denk bijvoorbeeld aan besluiten in de oncologie of bij dementie. Hierin kan de specialist Ouderengeneeskunde een bijdrage leveren.