Nierschade Chronische

- erythrocyturie in urinesediment

- verlies van eiwit in de urine (micro-albuminurie of macro-albuminurie)

- afname van glomerulaire filtratiesnelheid (GFR) < 60 ml/min.

 

Een nierfunctiestoornis geeft meestal pas in een laat stadium klachten, die bovendien aspecifiek zijn (moeheid).

- verminderde nierfunctie: eGFR < 60 ml/min/1,73 m²

- nierfalen: eGFR < 15 ml/min/1,73 m²

- chronische nierschade: persisterende albuminurie ≥ 3 maanden en/of een eGFR < 60 ml/min

 

bij herhaling:

-  verlies in de urine van 2,5-25mg albumine/mmol kreatinine (mannen), 3,5–35 mg albumine/mmol kreatinine (vrouwen) in een willekeurige urineportie of

-  30-300 mg albumine/dag in 24-uursverzameling of

-  verlies in de urine van 20 tot 200 mg albumine/l urine in een willekeurige portie

bij herhaling

-  verlies in de urine > 25 mg albumine/mmol kreatinine (mannen), > 35 mg albumine/mmol kreatinine (vrouwen) in een willekeurige urineportie of

-  ≥ 300 mg albumine/dag in 24-uursverzameling of

-  ≥ 200 mg/l urine in een willekeurige portie

 

Voor het vaststellen van micro- of macro-albuminurie wordt bij afwijkende waarden het onderzoek herhaald na 2 weken en na 3 maanden.

 

Bij macro-albuminurie > 300 mg/dag is er door verlies van ook andere eiwitten tenminste een totale eiwituitscheiding van > 500 mg/dag (proteïnurie).

Een micro-albumine/kreatinine ratio > 25 bij  mannen en > 35 bij vrouwen (of een eiwit/kreatinine ratio > 0,5) geeft aan dat er macroalbuminurie is.

Een toename van albuminurie wordt gedefinieerd als er macro-albuminurie ontstaat bij een patiënt met bekende micro-albuminurie. Dit is een reden voor verwijzing omdat het hoog risico patiënten betreft.

De eGFR is een schatting van de glomerulaire filtratie snelheid m.b.v. de formule van het MDRD (Modification of Diet in Renal Disease)-onderzoek.

Door het laboratorium wordt bij de plasmakreatinine bepaling automatisch de eGFR berekend, uitgaande van het plasmakreatinine, leeftijd, geslacht en ras van de patiënt.

In Friesland wordt er vanuitgegaan dat de patiënt blank is, zodat de opgegeven eGFR niet toepasbaar is voor mensen van een ander ras dan het blanke. (bij negroïde ras eGFR x 1,2; bij Aziatisch ras de Cockroft-Gault formule gebruiken of een endogene kreatinineklaring bepalen met een 24-uurs urineverzameling).

 

Bij het stijgen van de leeftijd neemt de GFR af (op 75-jarige leeftijd is de gemiddelde eGFR bijvoorbeeld ongeveer 60 ml/min). Als vuistregel kan aangehouden worden dat de GFR na het 30^e levensjaar met 1 ml/min/1.73 m² afneemt. Gemakshalve stellen we de GFR op 30-jarige leeftijd op 100. De bepaling van eGFR volgens de MDRD-formule is niet geschikt bij personen < 18 jaar en is onnauwkeurig bij waarden boven de 60 ml/min.

 

Het plasmakreatinine is een veelgebruikte maat voor de nierfunctie. Het is geen ideale maat omdat het ook afhankelijk is van spiermassa, geslacht en leeftijd én het wordt beïnvloed door dieet en medicijnen die de uitscheiding van kreatinine in de urine remmen (cimetidine en trimethoprim).

Vanaf 2012 kan er ook een emailconsult via telenefrologie worden aangevraagd via Zorgdomein Bepaling van Hb, kalium, Ca, serumalbumine, PO4, PTH en albuminurie door de huisarts kan het advies via telenefrologie, maar ook een verwijzing naar de nefroloog faciliteren (directe beschikbaarheid van labwaarden). Bij niet afwijkende waarden is verwijzing niet nodig,

Bekijk hier de volledige werkafspraak